تبیین جایگاه ژئوپلیتیک در الزامات سیاست خارجی

مطالعه موردی : اســـــرائیل 

Explaining the geopolitical position in foreign policy requirements

Case study: Israel

نویسنده : محمد جواد عزیزی فر 

چکیده  

اسرائیل به عنوان یک واحد سیاسی، با یک رهیافت ژئوپلیتیک جهان‌گرایانه سعی در ایجاد یک هژمونی منطقه ای دارد. نیاز اسرائیل به ایجاد یک هژمون منطقه ای علاوه بر زمینه‌های جامعه شناختی و تکثر قومی  که به عنوان فاکتورهای داخلی محسوب می‌شود، ریشه در موانع ژئوپلیتیک این کشور به عنوان فاکتورهای فراملی(منطقه ای) دارد. کدهای ژئوپلیتیک این کشور القا کننده یک رویکرد و تحلیل امنیتی برای سیاست‌گذاران این واحد سیاسی است. به نحوی که استراتژی کلان و مکتب ژئوپلیتیک مختص این کشور را بوجود آورده است، و مبین این اصل است که شالوده امنیت اسرائیل را بر جغرافیا (سرزمین) قرار می‌دهد. به رغم نفوذ جهانی گسترده، این کشور داری عدم روابط خارجی و دیپلماتیک رسمی با کشورهای همسایه خود به استثنای ترکیه و مصر می‌باشد. این نوشتار به بررسی چگونگی سیاست خارجی متاثر از ملاحظات ژئوپلیتیک می‌پردازد. هرچند عوامل موثر در سیاست خارجی فراتر از عناصر ژئوپلیتیک می‌باشد. لیکن پنج اصل اساسی خود آگاهی ژئوپلیتیک اسرائیل، به عنوان کانون توجه و منشا الزامات سیاست خارجی اسرائیل مد نطر قرار دارد. هرچند هدف این نوشتار صرفا بررسی بین این دو مولفه می‌باشد، لکن نتایج بررسی عملکرد اسرائیل بدون در نظر گرفتن ایدئولوژی و روند تاریخی– مکتبی حاکم بر آن، نتایج  توجیه پذیر و قابل اتکایی نیستند.

Acknowledgments

Iam especially indebted to Jochen Peters of the Center for Peace Studies at the
University of Tromsø for inviting me to serve as a juror at two Tromsø International
Film Festivals and to the jurors with whom I served (see Introduction). I want also
to thank those who invited presentations of prototypes of the various chapters,
commented on them, or inspired and supported aspects of my thinking and
analyses: Jane Bennett, Peter Burgess, Bill Connolly, Mick Dillon, Jason Frank,
Jon Goldberg-Hiller, Bianca Isaki, Sankaran Krishna, Debbie Lisle, Nizar Messari,
Daniel Bertrand Monk, Joao Nogueira, Rob Walker, Cindy Weber. I also owe
special thanks to the students in Rio who took my seminar on cinematic geopolitics
and edified me on the subject of Brazilian films: Daniel Mauricio Aragao, Moema
Viera Correa, Andrea Freitas da Conceicao, Carlos Frederico Pereira da Silva
Gama, Fabiano Mielniczuk, Marcello Mello Valenca, and Roberto Vilchez
Yamato. My greatest debt is to my wife and film-watching partner, Hannah
Tavares, whose compassion and critical thinking accompany me everywhere. This
book is dedicated to the memory of my late cousin, Malcolm Greenberg, who took
me to see one of my first war films, the Fred Zinnemann film version of James
Jones’s novel From Here to Eternity.Malcolm and his friend Alan provided the
first film commentary I had ever heard. Watching the film as a 13-year-old, I had
my attention on heroes and bad guys, and my primary emotion was fear, in reaction
to the brutality of Sgt. James R. (‘Fatso’) Judson (played convincingly by Ernest
Borgnine). As I regained my composure while Malcolm drove us home from the
film, I listened while he and Alan translated a war film drama into a complex story
about the ways in which characters are shaped by circumstances. Then, as always,
Malcolm displayed both a critical and a generous view of humanity’s diverse
personae. I profited from being exposed to both of his dispositions

جهت دانلود کامل کتاب کلیک کنید :

http://s5.picofile.com/file/8105996942/Cinematic_Geopolitics.pdf.html

واقعا عرفان سیاسی وجود داره 

چنانچه تمدن ها را برامده از فرهنگ ها بدانیم و فرهنگ ها را نیز زاییده ادیان ،نیز عصاره و مخ و اساس ادیان را هم نهفته در غرفان انها در نظر بیاوریم ،آنگاه شاید بتوان مدعی شد که تمدن ها بر امده و محصول عرفان ها هستند.

ادامه دارد ................

به گزارش فارس، «علی ابراهیم» از تحلیلگران مسایل استراتژیک با درج مقاله‌ای در روزنامه لبنانی الاخبار به فعالیت‌های جاسوسی صهیونیست‌ها در مراکش پرداخته و می‌نویسد: دیر زمانی است که رژیم اسرائیل در شمال آفریقا حضور دارد. گفته ها حاکی از آن است که این رژیم با واسطه و بی‌واسطه با حسن دوم، پادشاه مغرب در ارتباط بوده است. در حال حاضر هم وضع چندان تغییر نکرده و گفته می‌شود آندره آزولای، مشاور محمد ششم – پادشاه کنونی – جاسوس رژیم اسرائیل به شمار می‌رود.

مشاور شاه مراکش جاسوس اسرائیل است

در آغاز سال جاری «جاکوب کوهن» نویسنده فرانسوی و یهودی مراکشی الاصل که از مخالفان مشهور صهیونیسم به شمار می رود با نوشتن مقاله‌ای سرو صدای زیادی در این کشور به راه انداخت. وی گفته است که مشاور حسن دوم، پادشاه پیشین مغرب، همچنان موقعیت خود را حفظ کرده وهم اکنون در دربار محمد ششم برای رژیم اسرائیل جاسوسی می کند. این نویسنده فرانسوی، آندره آزولای را یهودی وابسته به شبکه «سایانیم» می داند. این شبکه برون مرزی متعلق به موساد است و جاسوسان یهودی غیر اسرائیلی در آن عضویت دارند.

جاکوب کوهن که خود به سال 1944 در شهر مکناس مغرب دیده به جهان گشوده است، در این مقاله می نویسد آندره آزولای به سال 1941 درخانواده‌ای یهودی در شهر صویره در جنوب مغرب به دنیا آمده و هم اکنون از مهمترین اعضای خارجی شبکه سایانیم به شمار می رود که اسرائیلی ها آنها را از جای جای دنیا به خدمت می گیرند.

 ویگیدور لیبرمن وزیر امور خارجه اسرائیل درباره جایگاه اسرائیل در منطقه، آن را به زن روسپی خاورمیانه نیست که همه از او پنهانی کامجویی کنند اما حاضر به اعلام چنین رابطه ای نیستند. وی در عین حال گفت که چنین وضعیتی قابل قبول نیست.
به گزارش عصر ایران به نقل از روزنامه الرای چاپ کویت، منابع دیپلماتیک مصر گفتند علاء الحدیدی مدیر اداره اسرائیل در وزارت امور خارجه مصر روز چهارشنبه گذشته نامه ای را از "یعقوب امیتای" سفیر اسرائیل در قاهره دریافت کرده است.
این سفیر به همراه کاروان نیروهای امنیتی توانست از سفارتخانه اسرائیل در قاهره به وزارت خارجه مصر برود و نامه ای از وزیر خارجه اسرائیل خطاب به همتای مصری وی را تسلیم کند.
سفیر اسرائیل و مقامات وزارت خارجه مصر مشخص کردن مکانی جدید برای سفارت اسرائیل در قاهره به جای مکان فعلی آن در منطقه الجیزه را بررسی کردند.
هم اکنون سفارت اسرائیل در طبقات فوقانی از یک برج مسکونی در قاهره قرار دارد.

 شاهکار جدید الهام علی اف

به دنبال برگزاری مسابقات مستهجن یوروویژن در باکو، این بار "الهام علی‌اف" در اقدامی شگرف و شرم‌آور به مناسبت روز استقلال جمهوری آذربایجان از نمادی پرده‌برداری کرد که به "آبلیسک" یا آلت شیطان شهرت دارد.به دنبال برگزاری مسابقات یوروویژن در جمهوری آذربایجان، که با اعتراضات گسترده مردم مسلمان جمهوری آذربایجان و سرکوب این اعتراضات توسط دولت جمهوری آذربایجان روبرو شد، الهام علی‌اف رئیس جمهوری آذربایجان در اقدامی تامل برانگیز، از نماد شیطان که به "آبلیسک" شهرتدارددریکیازمیادیناصلیباکورونماییکردهوبهآنادایاحترامکرد.

الهام علی اف به بهانه روز استقلال جمهوری آذربایجان(28 می) در خیابان اسقلال باکو با نثار تاج گل و ادای احترام از بنای آبلیسک (Obelisk) پرده برداری کرد.تصاویر فوق در سایت ریاست جمهوری آذربایجان(president.az)منتشر شده است.

 در سال های دهه 1950، دیوید بن گوریون رهبر اسرائیل در صدد بود تا یک اتحادیه خاورمیانه ای غیر عربی شامل ترکیه،اتیوپی، ایران و اسراییل به وجود آورد. این تلاش درنهایت به دلیل سقوط شاه ایران به شکست انجامید.

در منطقه قفقاز جنوبی و در شمال رود ارس، کشوری به نام جمهوری آذربایجان وجود دارد. این کشور، روزگاری جزو قلمرو سرزمینی ایران بوده است که در نتیجه بی تدبیری حاکمان قاجار از ایران جدا گشته و سالها تحت لوای تزارهای روسیه و پس از آن نیز به عنوان یکی از جمهوری های اتحاد جماهیر شوروی تحت سیطره ی بی چون و چرای حکومت کمونیستی مسکو قرار داشت.

سرزمینی که امروزه جمهوری آذربایجان نام گرفته است در اثر جنگ‏های روسیه و ایران‏ طی قراردادهای گلستان در سال 1813 و ترکمنچای در سال 1828 از ایران جدا و ضمیمه‏ روسیه گردید و برای نخستین بار پس از سقوط امپراتوری روسیه در سال 1917 و با روی کار آمدن بلشویک‏ها با استفاده از خلاء قدرت و با کمک ترک‏های عثمانی موفق شد در سال 1918 حکومتی تحت عنوان جمهوری آذربایجان را تشکیل دهد. این حکومت در سال 1920 از سوی‏ ارتش سرخ روسیه لغو و قلمرو آن در داخل اتحاد جماهیر شوروی قرار گرفت که تا سال 1991 یعنی تا زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به حیات خود ادامه داد. در سال 1991 در کنار دیگر جمهوری‏های اتحاد جماهیر شوروی آذربایجان نیز اعلام استقلال کرده و به عنوان کشوری‏ مستقل به عضویت سازمان ملل متحد درآمد.پس از فروپاشی شوروی در سال 1991 میلادی، کشورهای جدیدی به عرصه حیات سیاسی در محیط بین الملل قدم نهادند که تجربه چندانی برای فعالیت در عرصه های منطقه ای و جهانی نداشتند و این نکته زمینه ای برای متمایل شدن این کشورها به دیگران و نیز توجه دیگر قدرت ها به این جمهوری های نوظهور شد و رقابت نانوشته ای میان قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای برای نفوذ در این جمهوری های تازه استقلال یافته شکل گرفت.

 يھودي ھا در قرن نوزده میلادى با در دست گرفتن قدرت پولى و اقتصادى، جايگاهبسیار ممتاز و ويژه اى در اروپا به دست آورده بودند. نفوذ در كانون ھاى سیاسىقدرت، و به دست گرفتن اھرم ھاى تأثیرگذارى فكرى و فرھنگى، حضور در اركانحقوقى و مجامع قانونگذارى، موقعیت بسیار مناسبى را براى اين قوم فراھم آوردهبود.در چنین دوره اى بود كه شمارى از رھبران و سران يھود، ترويج و تبلیغ انديشهقديمى استقرار يھود در سرزمین فلسطین را كاملا مساعد و مناسب تشخیص دادند.با پشتوانه قدرت اقتصادى يھود در اروپا، سازمان ھا و تشكل ھاي سیاسى و فرھنگىجديدى از سوى بعضى رھبران و انديشه مندان يھود تأسیس شد. رسالت و مأموريت« صھیونیسم » عمده اين كانون ھا، تبلیغ، ترويج و گسترش انديشه اى بود كه بعدھانام گرفت.كتاب حاضر كه به قلم محمد تقي تقي پور نگاشته شده است سعد دارد تا به بررسيبخش ھا و گوشه ھايى از ابعاد گسترده حضور و نفوذ مأموران و كانون ھايصھیونیستى در ايران عصر پھلوى، بپردازد.بدين منظور چھار سرفصل تشكل ھاى يھود ايران، صھیونیسم و موقعیت يھود ايران،سازمان ھاى صھیونیستى در ايران، اسرائیل در ايران مورد مداقه قرار گرفته است.نويسنده ضمن تشريح ابعاد و نحوه نفوذ و عملكرد تشكیلات صھیونیستي در ايرانمعاصر فھرست ھايي از افراد، سازمان ھا، موسسات صنعتي و تجاري وابسته بهتشكیلات صھیونیستي فعال در ايران ارائه داده است كه در نوع خود جالب توجه ميباشد.

کتاب صهیون در ایران معاصر-محمد تقی تقی پور .انتشارات باشگاه اندیشه 

 در سال 1917، اسکار کالاوی (Oscar Callaway) نماینده مجلس آمریکا سخنرانی جنجال‌برانگیزی در کنگره انجام داد.
وی فاش ساخت که چرا جی. پی. مورگان (J. P. Morgan) 12 مدیر خبری رده بالا را استخدام می‌کند. از این دوازده نفر خواسته شده بود که تأثیرگذارترین روزنامه آمریکا را مشخص نمایند. آنها باید مشخص می‌ساختند که برای کنترل خط‌مشی روزانه مطبوعاتی آمریکا به چند روزنامه نیاز است. این افراد به این نتیجه رسیدند که تنها با خرید 25 روزنامه بزرگ کشور می‌توان به این هدف دست یافت.

از آن روز تاکنون استیلا بر رسانه‌های جمعی به معنی کنترل افکار عمومی کشور تلقی شده و هر کس که بدین قدرت دست می‌یابد در حقیقت مدیریت اصلی کشور را در دست دارد و امروزه روپرت مردوخ با امپراطوری رسانه بزرگ خود بر قله قدرت رسانه‌ای نشسته است.

شبکه‌های تلویزیونی وی در آمریکا به 280 میلیون نفر و شبکه‌های ماهواره‌ای وی در آسیا به 300 میلیون نفر دسترسی دارند. مجموع مخاطبین رسانه‌های مردوخ در جهان به 7/4 میلیارد نفر می‌رسند یعنی در حدود سه چهارم مردم روی زمین.

پایگاه ابوذریون

بسم الله الرحمن الرحیم 

لا یقاتلونکم جمیعا الا فی قری محصنه او من ورا جدر، باسهم بینهم شدید، تحسبهم جمیعا و قلوبهم شتا ، ذلک بانهم قوم لایعقلون (الحشر ،15)

یهودیان برجنگ با شما جمع نمیشوند مگر در قریه محکم حصار یا پس دیوار ،و این در حالیست که کارزار بین خودشان سخت است! شما آنها را جمع و متفق میپندارید در صورتیکه دلهاشان سخت متفرق است زیرا آن قوم اهل تعقل نیستند.(حشر ، 15 )

بحث من متمركز بر چگونگي نزدیک شدن مسائل ژئوپلیتیک و روابط بین الملل در منطقه خاورميانه در پرتو تحولات جهان عرب است. اساساً تغییرات ژئوپلیتیک ناشی از انقلاب های عربی در منطقه خاورميانه در شرايطي در حال رخ دادن است كه مسائل ارزشي- ایدئولوژیک با مسائل جغرافياي سياسي و توازن قدرت و نقش هاي منطقه اي به هم وصل می شوند. بايد توجه داشت كه انقلاب هاي عربي در يك منطقه پویا يعني خاورميانه رخ می دهند كه هر تحولی در آن کل منطقه و حتي جهان را تحت تأثیر قرار می دهد. مثلا بحرانی که در افغانستان رخ می دهد کل امنيت منطقه آسیای جنوبی را از لحاظ مسائل طایفه ای- قومی، ايدئولوژيك- ارزشي و سیاسی-امنيتي و رقابت میان هند و پاکستان تحت تأثیر قرار می دهد. یا در عراق، زمانی که بحرانی اتفاق می افتد فراتر از مسائل توازن قدرت و ژئوپلیتیک قومی عراق مسائل ايدئولوژيك را هم در سطح منطقه تحت تأثیر قرار می دهد. اساساً ما نیاز داریم که تعریف خود را از "ژئوپلیتیک" فراتر از نگاه های سنتی که به اهمیت مرزها و مسائل ژئوپلیتیک و قومی مرتبط می شود به مسائل ایدئولوژیک و سیاسی نیز وصل کنیم  که پویایی خاصی به آن می دهد. به خصوص در منطقه اي که قدرت های بزرگ هم در آن نقش و منافع دارند و اين مسئله هر روز جدی تر و عمیق تر می شود. قدرت های بزرگ شاید وانمود كنند كه از منطقه خارج مي شوند، اما منافع عمیق آن ها در منطقه همچنان پايدار باقي مي ماند، هر چند شكل حضور و تاثير گذاري آنها متفاوت شود. با اين مقدمه به نظرم انقلاب های عربی از سه جهت بر ژئوپلیتیک قدرت و سیاست در منطقه خاورميانه تأثیر گذاشته اند: ايجاد "تضاد ایدئولوژیک"، تقويت "دیدگاه های منطقه ای در برابر ديدگاه هاي بین المللی" و تضاد "نقش بازیگران

((سخنراني دكتر كيهان برزگر استاد دانشگاه و رئيس پژوهشكده مطالعات استراتژيك خاورميانه در همايش انجمن ژئوپلیتیک ایران در خانه اندیشمندان علوم انسانی- مورخ 3 اسفند 1390 ))